De VvE is een rechtspersoon. Rechtspersonen kunnen niet zelfstandig handelen, daarvoor is uiteindelijk een natuurlijk persoon als bestuurder nodig. Het bestuur van een VvE zijn dus de handen en voeten van een VvE. Hoewel een bestuurder van een VvE daar wellicht liever niet over nadenkt, kan hij/zij geconfronteerd worden met bestuurdersaansprakelijkheid. Wat dan?
Taken van het bestuur
De leden van de VvE benoemen de bestuurder op de vergadering van eigenaars. Op grond van de wet en de splitsingsakte heeft het bestuur van de VvE geen algemene bestuursopdracht, maar geeft artikel 5:131 Burgerlijk Wetboek in feite een beperkt aantal taken. Zo beheert het bestuur onder meer de gelden van de VvE die “in kas” zitten. Daarnaast moet het bestuur ervoor zorgen dat elk jaar rekening en verantwoording wordt afgelegd voor het gevoerde beleid en moet gezorgd worden voor een adequate financiële huishouding. Het huishoudboekje moet dus kloppen.
Een andere belangrijke taak van het bestuur is dat zij gehouden is om de besluiten van de vergadering van eigenaars uit te voeren. Hieruit blijkt dus ook dat het bestuur als het ware “ondergeschikt” is aan de vergadering van eigenaars. De vergadering van eigenaars is dus daadwerkelijk het hoogste orgaan binnen de VvE.
Onbehoorlijk bestuur
In de media komen zo af en toe berichten langs van bestuurders van VvE’s die zich niet op de juiste manier van hun taken hebben gekweten of zelfs op grove wijze hun functie hebben misbruikt. Dit zijn vaak uitermate treurige berichten van VvE’s waarvan de leden berooid achterblijven.
Indien een bestuurder zijn taken veronachtzaamt of zijn bevoegdheden overschrijdt, kan hij daarvoor persoonlijk aansprakelijk worden gehouden. Een bestuurder is zeker niet “zomaar” aansprakelijk. Uit de jurisprudentie blijkt dat een bestuurder pas aansprakelijk is als hem, gelet op alle omstandigheden van het geval, een ernstig verwijt treft. De drempel hiervoor is hoog en een fout of misrekening die wordt gemaakt in de uitoefening van de functie van bestuurder betreft geen ernstig verwijt. De rechtbank Den Haag heeft op 14 april een uitspraak gedaan in een zaak waarin de bestuurder wel aansprakelijk was tegenover de VvE. Diegene die de gepubliceerde uitspraak willen lezen, kunnen dat doen via deze link.
De casus
In deze VvE was een eigenaar binnen de VvE gedurende twee jaar de enig bestuurder van de VvE geweest. Nadat hij weg was heeft de nieuwe bestuurder vervolgens geconstateerd dat de administratie totaal niet op orde was. Er ontbrak het nodige aan stukken. Uiteindelijk heeft de VvE na een gerechtelijke procedure en via een deurwaarder de ontbrekende administratie alsnog in handen kunnen krijgen. Toen de nieuwe bestuurder die stukken doornam, bleek dat veel kosten onterecht waren betaald. Daarnaast had de voormalig bestuurder te zorgen voor tijdige incasso van de VvE-bijdragen bij de leden. Dit had tot gevolg dat een deel van de vordering was verjaard en de nieuwe bestuurder kon dat dus niet meer rechttrekken. Over het nut en de noodzaak om te zorgen voor een goed debiteurenbeheer, schreef ik eerder samen met mijn collega Glen Stokman een column. De boekhouding was - onparlementair samengevat - een zooitje en daarom moest uiteindelijk een (zeer kostbare) financiële reconstructie worden uitgevoerd.
Het oordeel
De rechtbank oordeelt dat de nalatigheden en onnauwkeurigheden in strijd zijn met een behoorlijke vervulling van de bestuurstaak en dat de voormalig bestuurder een ernstig verwijt treft. De voormalig bestuurder had bovendien een boekhoudkundige achtergrond en moest als geen ander vermoeden dat hij de VvE financieel aanzienlijk zou benadelen. De voormalig bestuurder werd veroordeeld tot betaling van de door de VvE geleden schade.
Bent u bestuurder in een VvE? Wees dan bewust van uw taken en verantwoordelijkheden. De aansprakelijkheidsdrempel is hoog, maar een bestuurder dient zich wel bewust te zijn van dit risico.
Mr. Marnix J.J. Nijenhof – Rijssenbeek Advocaten
